Lekari se na porođaju odlučuju za carski rez ako je beba velika, a porođajni kanal kod žene uzak. Međutim, istraživanja pokazuju da u budućnosti žene možda neće biti sposobne da se porode bez carskog reza.

Broj beba rođenih carskim rezom raste. Prema poslednjim istraživanjima to može dovesti do značajnih promena u ljudskoj evoluciji. Carski rez je povećao jaz između veličine novorođenčadi i karlica njihovih majki. Mnoge žene su rođene sa manjom karlicom dok veličina bebine glave raste.

U prošlosti, veće bebe i majke sa užom karlicom imale su manje šanse za preživljavanje. Kao rezultat javilo se to da geni sa ovim svojstvima nisu evoluirali kroz naredne generacije.

Carski rez pomaže većim bebama i ženama sa užom karlicom da prežive porođaj. Zato geni za manji prođajni kanal kod žene postaju sada češći, što rezultuje potrebom za još većim brojem carskih rezova.


Foto: Shutterstock

Kada je carski rez neophodan?

Pored medicinskih indikacija, većina žena prolazi carski rez zbog stanja zvanog fetalno-karlična dispropocija, u kojoj je bebina glava suviše velika da prođe kroz majčin porođajni kanal. Dobra vest je da istraživači koriste matematički model za procenu povećanja fetalno-karlične disproporcije.

Carski rez je takođe potreban kada se beba ne okrene pravilno za porođajnu poziciju.

Kakva je statistika?

1960-tih godina je broj beba koje su previše velike za prirodni porođaj bio 30 beba prema 1.000 porođaja. Danas je taj broj porastao na 36 beba prema 1.000 porođaja, što je oko 10-20% porasta zbog efekta koji carski rez ima na ljudsku evoluciju.

Moderan stil života, koji podrazumeva češće sedenje i konzumiranje kalorične hrane nego prethodnih godina, može takođe doprineti rastu jaza između veličine novorođenčeta i karlice njihovih majki. Mnoga istraživanja moraju da potvrde povezanost između carskog reza i evolucije, a problem je što se u međuvremenu istraživači se ne trude da odvraćaju trudnice od porođaja putem carskog reza.

Rizik

U proseku 1 od svake 3 trudnoće u Americi se završi carskim rezom. Mnogi carski rezovi su rezultat medicinske neophodnosti kao što je dijabetes, problemi sa kičmom, visoka diptrija i ostalo.

Kod porođaja putem carskog reza postoji visok rizik i za mamu i za bebu. Posebno jer je imunološka funkcija deteta doživotno dovedena u pitanje. Istraživanja su pokazala da imuni sistem bebe ima velike benefite kod prirodnog porođaja, jer prilikom prirodnog porođaja kada beba prolazi kroz porođajni kanal ona pokupi veliki broj korisnih bakterija. 



Foto: Shutterstock

Takođe veliki broj dece rođene carskim rezom imaju veći rizik da obole od astme i gojaznosti. 

Žene koje su se porodile carskim rezom imaju veći rizik za pobačaje, kao i mrtvorođenost i probleme sa placentom u budućim trudnoćama nego žene koje su se porodile prirodnim putem.